Đông bệnh hạ trị – Ứng dụng cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe phụ nữ hiện đại

Chị em mình chắc cũng từng nghe đâu đó câu “Đông bệnh hạ trị” rồi phải không? Nghe thì có vẻ ngược đời – giữa mùa hè nắng chang chang lại nói chuyện bệnh mùa đông. Nhưng thực ra, đây chính là cách chữa bệnh “đi trước một bước” mà ông cha ta đã để lại từ ngàn đời.

Theo thuyết âm dương – ngũ hành trong Y học cổ truyền, mùa đông là lúc âm khí thịnh, dương khí suy. Những ai có gốc “dương hư” – tức cơ thể yếu, hay lạnh, mệt mỏi, chính khí không vững – thì cứ đến mùa đông là bệnh lại dễ tái phát. Vì vậy, mùa hè – khi dương khí ngoài trời đang vượng – lại là thời điểm vàng để bồi bổ, làm mạnh dương khí, chuẩn bị cho cơ thể một “bức tường thành” chống chọi cái lạnh sắp tới.

Trong nhiều năm khám chữa bệnh, bác Hà nhận thấy phụ nữ hiện đại rất dễ rơi vào tình trạng suy nhược mà chính họ cũng không hề hay biết. Nhiều chị em tới khám chỉ than mệt mỏi, sợ lạnh, bụng hay đau lâm râm, kinh nguyệt thất thường, tâm trạng bất an… Nghe thì tưởng chuyện nhỏ, nhưng bắt mạch kỹ mới rõ là chính khí yếu, dương hư rõ rệt.

Phụ nữ vốn thuộc âm thể, nếu ăn uống thất thường, ít nghỉ ngơi, làm việc căng thẳng, sinh nở nhiều… thì phần dương khí lại càng dễ suy yếu. Khi dương khí suy, cơ thể giống như cái lò sưởi hết than – lạnh từ trong ra ngoài, dễ mắc đủ loại bệnh vặt, thậm chí sinh bệnh mạn tính.

Vậy chị em nên làm gì để tận dụng “thời điểm vàng” mùa hè?

Ứng dụng “Đông bệnh hạ trị” cho phụ nữ hiện đại:

• Cứu ngải (hơ ngải cứu): Hơ tại các huyệt Thận du, Mệnh môn, Khí hải… giúp làm ấm thận, tăng cường sinh khí.

• Dùng thuốc bổ dương: Các bài thuốc như Bát vị, Hữu quy, Thận khí… có thể áp dụng, nhưng cần gia giảm theo thể trạng từng người. Đây cũng là thế mạnh của bác Hà trong điều trị khí huyết và nội tiết phụ nữ.

• Ăn uống hợp lý: Gừng, quế, nhãn nhục, thịt dê, cháo ấm… là những thực phẩm tốt cho người dương hư.

• Tập luyện nhẹ nhàng: Khí công, Thái cực quyền, đi bộ… giúp lưu thông khí huyết, làm mạnh gân cốt, ổn định tinh thần.

Có thể hình dung đơn giản thế này: mùa hè trời cho thêm “lửa”, thì mình cũng tranh thủ nhóm lại “bếp” trong người. Khi bếp còn cháy, đông đến mới không rét, mới đủ sức chống chọi gió lạnh, tà khí.

Chị em nào thấy mình hay lạnh, mệt, kinh nguyệt rối loạn… thì đừng chờ tới khi bệnh bùng phát mới chữa. Chủ động chăm sóc sức khỏe từ mùa hè sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần thoải mái và phòng tránh nhiều bệnh lý dai dẳng.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —-