3 Thói quen tưởng vô hại nhưng làm khí huyết lạnh, kinh nguyệt rối loạn và da xỉn nhanh

Chị em yêu quý, bác Hà chia sẻ kỹ hơn để chị em hiểu rõ tại sao những thói quen rất nhỏ lại khiến cơ thể “xuống sắc” và rối loạn nhanh đến vậy. Dưới góc nhìn Đông y, mọi thay đổi ở kinh nguyệt, sắc mặt hay làn da đều bắt nguồn từ sự vận hành của khí – huyết – tạng phủ. Khi một thói quen làm lệch một trong ba yếu tố ấy, cơ thể lập tức phản ứng.

1. Ngồi điều hòa lâu – uống đồ lạnh – tắm nước lạnh: Vì sao khiến khí huyết lạnh và kinh nguyệt rối loạn?

Bác Hà phải nói thật với chị em: lạnh là “kẻ thù” thầm lặng của phụ nữ. Trong Đông y, cơ thể chị em cần sự ấm áp để tử cung vận hành, huyết đi trong mạch được trơn tru. Khi lạnh xâm nhập, có ba vấn đề xảy ra:

Khí dương bị hao tổn. Lạnh làm dương khí – vốn là nguồn nhiệt sưởi ấm cơ thể – bị yếu đi. Khi dương khí suy, tử cung trở thành “hàn cung”, kinh nguyệt dễ bị vón cục, màu sẫm, đau bụng nhiều hơn và chu kỳ thất thường. Bác Hà từng gặp rất nhiều chị em uống nước đá hàng ngày rồi than kinh lúc sớm lúc muộn, người mệt và bụng dưới lạnh toát.

Tỳ vị bị “đóng băng”. Đồ lạnh đi thẳng vào dạ dày – tỳ khiến cơ quan này bị hàn, hoạt động kém. Khi tỳ yếu, huyết không được sinh đầy đủ, sắc mặt sẽ sạm, môi nhợt, da thiếu sức sống. Đặc biệt, làn da của chị em bị “lụi dần” đơn giản vì huyết không đủ nuôi da.

Huyết bị ngưng trệ. Lạnh khiến huyết đi chậm, gây ứ trệ. Kinh nguyệt có thể ra ít, có cục máu, bụng dưới đau quặn. Đây là lý do nhiều chị em sau khi ngồi điều hòa quá lạnh nhận thấy kỳ kinh khó chịu hơn hẳn.

2. Thức khuya: Vì sao làm huyết suy – da xỉn – kinh nguyệt hỗn loạn?

Bác Hà muốn chị em hiểu rõ: giấc ngủ không chỉ để nghỉ ngơi. Trong Đông y, đêm là thời gian “tàng huyết”, nghĩa là gan và huyết được sửa chữa và tái tạo. Nếu chị em thức khuya, cơ thể xảy ra các tình trạng sau:

Huyết suy dần theo thời gian. Huyết không được dưỡng sẽ thiếu. Huyết thiếu thì mặt xỉn, môi nhợt, mắt thâm, tóc khô. Bác Hà gặp nhiều chị em còn trẻ mà da lại tối và kém sức sống chỉ vì ngủ lúc 1–2h sáng nhiều tháng liền.

Khí cũng suy theo huyết. Đông y có câu: “Khí là soái của huyết, huyết là mẹ của khí”. Huyết đã thiếu, khí cũng không đủ để dẫn huyết đi khắp cơ thể. Tử cung vì vậy nhận ít huyết hơn, dẫn tới kinh nguyệt thưa, ra không đều, thậm chí đau bụng kinh nặng hơn.

Thần mệt – nội tiết xáo trộn. Thức khuya làm thần (tinh thần – tâm) suy hao. Tâm chủ huyết mạch, khi tâm mệt thì huyết vận hành hỗn loạn. Đây là lý do chỉ một thời gian thức khuya, chị em bắt đầu thấy kỳ kinh thất thường, da xuống sắc nhanh chóng.

3. Ăn uống thất thường, bỏ bữa và sợ tinh bột: Vì sao làm suy tỳ vị – gây lạnh, rối loạn kinh và da xỉn?

Bác Hà chia sẻ thật lòng: phụ nữ muốn đẹp – muốn khỏe – muốn kinh nguyệt ổn định, thì tỳ vị phải mạnh. Nhưng đa số chị em lại duy trì những thói quen vô tình làm tỳ vị suy yếu:

Bỏ bữa làm tổn thương tỳ khí. Tỳ vị cần nạp năng lượng đều đặn để nuôi khí và huyết. Khi chị em bỏ bữa, tỳ khí suy, cơ thể thiếu sức, đầu óc mệt, chân tay lạnh. Mà tỳ khí suy thì tử cung cũng không được nuôi đủ, kinh nguyệt hỗn loạn là dễ hiểu.

Ăn quá ít – nhất là ít tinh bột – khiến huyết không đủ chất để sinh. Đông y xem tinh bột là nguồn “hậu thiên khí”, tức năng lượng sau khi ta sinh ra. Thiếu tinh bột lâu ngày, huyết sẽ hư, dẫn tới da tái, mệt mỏi, kinh nguyệt ít hoặc chậm.

Chỉ ăn rau gây tỳ vị hư hàn. Rau nhiều tính mát, ăn quá mức làm cơ thể bị hàn, bụng lạnh, đại tiện lỏng. Tỳ vị càng yếu thì cơ thể càng lạnh – da càng xỉn – tử cung càng kém ấm.

Bác Hà từng khám cho một chị 32 tuổi, rất gầy, da xỉn, kinh tới không đều chỉ vì nhiều tháng liền ăn toàn salad buổi tối. Khi điều chỉnh ăn uống lại, cơ thể chị ấm dần, kỳ kinh cũng trở lại đều hơn. Vậy nên, ăn uống đúng là “phép dưỡng huyết hàng ngày”.

Lời gửi gắm của bác Hà

Ba thói quen này nhỏ nhưng lại ảnh hưởng cực lớn. Khi khí huyết lạnh – mọi vấn đề của phụ nữ sẽ dần xuất hiện: da xỉn, bụng dưới lạnh, kinh rối, người mệt. Bác Hà mong chị em yêu cơ thể mình hơn, giữ ấm – ngủ sớm – ăn đủ, để tử cung và khí huyết được nâng đỡ mỗi ngày.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —