Hội chứng buồng trứng kháng insulin khiến chị em tăng cân mất kiểm soát dù ăn rất ít

Chị em thân mến, hôm nay Bác Hà muốn chia sẻ thật sâu về một vấn đề khiến rất nhiều phụ nữ rơi vào bế tắc: tăng cân mất kiểm soát dù ăn rất ít. Khi tiếp nhận nhiều ca lâm sàng, Bác Hà nhận thấy một “thủ phạm chìm” đứng sau tình trạng này – đó chính là hội chứng kháng insulin ở buồng trứng.

Bác Hà hiểu sự mệt mỏi, áp lực và cả sự tự ti khi chị em nỗ lực kiêng khem mà cân nặng vẫn cứ tăng. Nhưng khi ta hiểu đúng gốc bệnh theo góc nhìn Đông y, mọi chuyện sẽ sáng tỏ và hướng điều trị sẽ rõ ràng hơn rất nhiều.

Kháng insulin ở buồng trứng là gì dưới góc nhìn Đông y?

Trong y học hiện đại, kháng insulin là tình trạng cơ thể giảm nhạy cảm với insulin khiến đường huyết khó đi vào tế bào, buộc tuyến tụy phải tiết insulin nhiều hơn. Mức insulin cao kéo dài gây rối loạn chuyển hoá và đặc biệt làm buồng trứng tăng tiết androgen, dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, khó giảm cân và nguy cơ buồng trứng đa nang.

Dưới góc nhìn Đông y, tình trạng này tương ứng với các thể bệnh như:

• Đàm thấp tích tụ – làm tắc nghẽn đường vận hóa của Tỳ, khiến đồ ăn dù ít cũng dễ chuyển thành mỡ.
• Can uất – khí trệ – ảnh hưởng trực tiếp lên chức năng điều hòa kinh nguyệt và chuyển hóa của buồng trứng.
• Thận dương hư – khiến cơ thể giảm tiêu hao năng lượng, dễ lạnh, chậm chuyển hóa, mỡ tích tụ dai dẳng.

Bác Hà vẫn hay nói với bệnh nhân rằng: “Kháng insulin không chỉ là chuyện của đường huyết. Nó là sự rối loạn toàn bộ vận hóa khí – huyết – tạng phủ.”

Đông y cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cân bằng âm dương trong điều hòa chuyển hóa. Trong tài liệu Cây thuốc Nam có nhắc: “Bệnh trạng phát sinh do sự mất thăng bằng âm dương… khí và huyết có hòa hợp mới thăng bằng.”
Điều này giải thích vì sao khi khí huyết trì trệ, âm dương sai lệch, cơ thể dễ tích mỡ dù ăn ít.

Vì sao chị em ăn ít vẫn tăng cân?

Dựa trên hàng trăm ca chị em đến khám, Bác Hà nhận thấy 4 cơ chế thường gặp:

1. Insulin cao làm tăng tích mỡ

Insulin là “hormone tích mỡ”. Khi cơ thể kháng insulin, tuyến tụy càng tiết nhiều insulin hơn khiến cơ thể ưu tiên tích mỡ thay vì đốt mỡ. Buồng trứng bị kích thích bởi insulin cao sẽ rối loạn nội tiết, càng làm quá trình tăng cân khó kiểm soát.

2. Tỳ vị vận hóa kém (theo Đông y)

Khi Tỳ yếu, chức năng chuyển hóa kém, đồ ăn khó tiêu, dễ tạo đàm thấp. Chị em ăn ít nhưng cơ thể vẫn chuyển hóa kém, dẫn đến:

• Bụng dễ đầy trướng
• Mỡ tập trung vùng bụng – eo
• Người nặng nề, mệt mỏi

3. Can khí uất làm chậm chuyển hóa

Stress kéo dài, áp lực công việc khiến Can uất, khí trệ. Khi đó:

• Giảm lưu thông khí huyết
• Giảm tiêu hao năng lượng
• Tăng tích mỡ vùng bụng và đùi

4. Buồng trứng rối loạn – kinh nguyệt không đều

Buồng trứng dưới tác động của insulin cao sẽ tăng tiết androgen. Hậu quả chị em thường gặp:

• Kinh nguyệt thưa, rong kinh hoặc vô kinh
• Mọc nhiều lông, da nhờn, mụn
• Khó giảm cân dù ăn cực ít

Bác Hà luôn nhấn mạnh: Không thể giảm cân khi buồng trứng còn kháng insulin và khí – huyết chưa được khai thông.

Biểu hiện thường gặp khiến chị em dễ nhầm lẫn

Nhiều chị em đến khám đều nói: “Con nghĩ mình chỉ béo bình thường, ai ngờ lại do kháng insulin”. Những dấu hiệu Bác Hà thường gặp gồm:

• Béo chủ yếu vùng bụng, eo to nhanh
• Thèm đồ ngọt, ăn xong nhanh đói
• Dễ buồn ngủ sau ăn
• Kinh nguyệt rối loạn
• Dễ nổi mụn, rụng tóc
• Trằn trọc khó ngủ, mệt mỏi kéo dài

Những đặc điểm này phù hợp với mô tả Đông y về tình trạng đàm thấp – khí trệ – huyết ứ. Trong tài liệu 3033 Cây thuốc Đông y có ghi: “Tính vị – tác dụng thuốc phải dựa vào hàn, ôn, nhiệt để điều hòa âm dương giúp khí huyết vận hành.”
Nguyên lý này được Bác Hà áp dụng để lập phác đồ điều trị cho từng chị em.

Đông y điều trị kháng insulin buồng trứng như thế nào?

Đông y không chỉ nhằm hạ insulin mà tập trung điều chỉnh toàn bộ hệ thống khí – huyết – tạng phủ. Phác đồ Bác Hà xây dựng thường bao gồm:

1. Kiện Tỳ – hóa đàm để chuyển hóa tốt hơn

Khi Tỳ được phục hồi, cơ thể mới:

• Giảm tích mỡ
• Giảm cảm giác thèm ăn
• Tăng chuyển hóa nền

Các vị thuốc thường dùng: Hoài sơn, Bạch truật, Ý dĩ, Trần bì, Thần khúc…

2. Sơ Can – giải uất, điều hòa nội tiết

Bác Hà nhận thấy nhiều chị em chỉ cần khai thông Can khí là kinh nguyệt đều hơn, tinh thần nhẹ nhõm, cơ thể đốt mỡ tốt hơn.

3. Bổ Thận – điều hòa hormon buồng trứng

Thận chủ tinh – chủ nội tiết. Khi bổ Thận đúng cách:

• Giảm androgen
• Hỗ trợ rụng trứng
• Cải thiện chuyển hóa

4. Khơi thông khí huyết – tiêu trệ

Khi khí huyết không lưu thông, mỡ cũng khó tiêu. Các bài thuốc hoạt huyết giúp cơ thể nhẹ nhõm hơn, eo bụng giảm nhanh hơn.

Chị em nên làm gì ngay hôm nay?

Bác Hà khuyên chị em đang nghi ngờ mình bị kháng insulin ở buồng trứng nên:

• Theo dõi vòng kinh và cân nặng
• Giảm đồ ngọt, tinh bột trắng, nước có gas
• Tăng rau xanh, đạm thực vật và ngũ cốc nguyên hạt
• Vận động tối thiểu 20–30 phút/ngày
• Ngủ đúng giờ, hạn chế stress

Nếu chị em muốn tìm hiểu thêm các bài tập, chế độ ăn hoặc các kiến thức liên quan, có thể xem thêm tại trang kiến thức của Bác Hà:
https://bacsidothanhha.com/kien-thuc/kinh-nguyet-khong-deu/

Kết luận

Hội chứng buồng trứng kháng insulin là tình trạng phức tạp, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu điều trị đúng gốc theo Đông y. Bác Hà luôn đồng hành cùng chị em trên hành trình tìm lại sự cân bằng của cơ thể – bởi chỉ khi khí huyết thông, tạng phủ ổn, nội tiết hài hòa thì cân nặng mới trở về mức khỏe mạnh.

Chị em đừng buồn hay tự trách mình. Cơ thể đang lên tiếng và chúng ta chỉ cần lắng nghe đúng cách.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —