Bác Hà gặp rất nhiều chị em, đặc biệt là các bạn trẻ mới mười tám đôi mươi, có thói quen dùng vòi xịt mạnh mỗi lần vệ sinh vùng kín. Cháu cũng giống như nhiều người khác, nghĩ rằng càng rửa mạnh thì càng sạch, nhưng thật ra đây là một hiểu lầm rất phổ biến và nguy hiểm.

Vùng kín của phụ nữ theo quan điểm Đông y là “âm trung chi âm” – phần âm sâu nhất của cơ thể, cần được giữ ấm, mềm mại và ẩm vừa phải. Khi dùng vòi xịt mạnh, áp lực nước lớn sẽ làm tổn thương niêm mạc mỏng manh của âm đạo. Nghiêm trọng hơn, nó có thể rửa trôi lớp vi khuẩn có lợi – hay còn gọi là “quân bảo vệ tự nhiên”, giúp cân bằng độ pH và ngăn vi khuẩn, nấm xâm nhập.

Một khi “hàng rào bảo vệ” này bị phá vỡ, môi trường âm đạo dễ rơi vào trạng thái mất cân bằng âm dương, dẫn đến ẩm thấp, khí trệ – đó chính là điều kiện thuận lợi cho nấm Candida và vi khuẩn tạp phát triển trở lại. Đây cũng là lý do vì sao chị em thường thấy nấm tái phát dù đã điều trị nhiều lần bằng thuốc.

Thói quen sai lầm khiến nấm phụ khoa tái đi tái lại

Theo kinh nghiệm lâm sàng của Bác Hà, ngoài việc dùng vòi xịt mạnh, có nhiều thói quen tưởng vô hại lại là “ngòi nổ” khiến vùng kín viêm nhiễm kéo dài:

• Dùng dung dịch vệ sinh có mùi thơm nồng, chứa nhiều hóa chất tẩy mạnh.
• Rửa quá nhiều lần trong ngày, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt.
• Thụt rửa sâu vào âm đạo, nghĩ rằng làm vậy sẽ “sạch tận gốc”.
• Mặc quần bó, quần ẩm hoặc không thay đồ lót thường xuyên.
• Dùng xà phòng, sữa tắm để rửa vùng kín.

Những hành động này đều khiến môi trường âm đạo bị rối loạn, dễ sinh ẩm thấp và tích nhiệt – theo Đông y, đây chính là căn nguyên gây nấm và khí hư hôi ngứa.

Hướng dẫn vệ sinh vùng kín đúng cách – an toàn và phòng tái phát

Vệ sinh đúng cách là bước đầu tiên và quan trọng nhất để phòng nấm tái phát. Bác Hà luôn khuyên chị em nên chăm sóc vùng kín như chăm sóc làn da nhạy cảm nhất trên cơ thể, nhẹ nhàng mà đúng cách:

• Chỉ rửa bên ngoài, không thụt sâu vào âm đạo.
• Dùng nước sạch hoặc nước ấm pha với các loại thảo dược có tính sát khuẩn nhẹ như trầu không, lá chè xanh, ngải cứu hoặc khổ sâm.
• Dòng nước nên nhẹ, tránh dùng vòi xịt mạnh hoặc xịt thẳng vào trong.
• Sau khi rửa, lau nhẹ bằng khăn mềm sạch, không để vùng kín ẩm ướt.
• Thay quần lót ít nhất hai lần mỗi ngày, chọn chất liệu cotton thoáng khí.
• Không ngâm vùng kín trong chậu nước lá lâu quá 10 phút vì dễ gây ngược tác dụng.

Bác Hà nhấn mạnh: vùng kín chỉ cần sạch tự nhiên và khô ráo, chứ không nên “sạch bong” bằng cách rửa quá mạnh hay quá thường xuyên.

Nhìn từ Đông y: Điều trị nấm phụ khoa không chỉ là vệ sinh

Trong Đông y, các bệnh nấm và viêm phụ khoa thường quy về ba thể chính: thấp nhiệt hạ tiêu, can uất tỳ hư và âm hư sinh nội nhiệt. Khi cơ thể rơi vào một trong ba trạng thái này, môi trường âm đạo dễ bị mất cân bằng, dẫn đến ngứa, khí hư, nấm và viêm tái phát.

Do đó, muốn trị dứt nấm, không chỉ dừng lại ở việc rửa ngoài, mà cần điều chỉnh bên trong cơ thể để khí huyết lưu thông, âm dương điều hòa. Các bài thuốc Đông y thường dùng kết hợp giữa thanh nhiệt, lợi thấp, kiện tỳ, dưỡng âm và hoạt huyết. Một số vị thuốc thường gặp gồm:

• Hoàng bá – thanh nhiệt, trừ thấp, tiêu viêm tốt.
• Khổ sâm – ức chế nấm và vi khuẩn tạp khuẩn.
• Trinh nữ hoàng cung – hỗ trợ cân bằng nội tiết và làm sạch huyết ứ vùng hạ tiêu.
• Bạch truật, cam thảo – kiện tỳ, giúp cơ thể tăng sức đề kháng tự nhiên.
• Đương quy, ích mẫu – điều hòa khí huyết, giúp môi trường âm đạo phục hồi.

Bác Hà thường phối hợp các vị thuốc này theo cơ địa từng người, vì mỗi thể bệnh có nguyên nhân và biểu hiện khác nhau. Việc dùng thuốc Đông y đúng cách không chỉ giúp trị nấm mà còn giúp tăng cường sức khỏe sinh sản, ổn định nội tiết và làm da dẻ hồng hào hơn.

Lời khuyên của Bác Hà dành cho cháu

Cháu mới 20 tuổi, cơ thể đang trong thời kỳ sung sức và phát triển, nhưng nếu không chú ý giữ gìn, bệnh phụ khoa có thể trở thành nỗi ám ảnh lâu dài. Bác Hà khuyên cháu nên điều chỉnh lại thói quen vệ sinh, tránh dùng vòi xịt mạnh, kết hợp chế độ ăn thanh đạm, hạn chế đồ ngọt và thức ăn nhanh.

Đồng thời, cháu nên giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng – bởi can khí uất kết cũng là nguyên nhân khiến bệnh phụ khoa tái phát.

Nếu cháu biết giữ gìn và chăm sóc đúng cách, vùng kín sẽ tự điều chỉnh lại sự cân bằng vốn có, nấm và viêm sẽ không còn cơ hội quay lại.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

Chị em thân mến, nhiều người chỉ quan tâm đến buồng trứng khi gặp vấn đề về kinh nguyệt, hiếm muộn hay tiền mãn kinh. Nhưng theo kinh nghiệm của Bác Hà, việc dưỡng buồng trứng nên được bắt đầu từ rất sớm – tốt nhất là sau tuổi 25, khi chức năng sinh sản và nội tiết bắt đầu có dấu hiệu giảm nhẹ.

Từ góc nhìn Đông y, buồng trứng chính là nơi chứa “tinh huyết” – yếu tố gốc rễ của sức khỏe sinh sản và sắc đẹp của người phụ nữ. Khi tinh huyết đầy đủ, khí huyết lưu thông thì da dẻ hồng hào, kinh nguyệt đều, tâm trạng ổn định và khả năng thụ thai tự nhiên cũng tốt hơn. Ngược lại, khi tinh huyết suy, khí huyết kém thì dễ xuất hiện tình trạng da sạm, khô, kinh nguyệt rối loạn, giảm ham muốn hay lão hóa sớm.

Bác Hà thường nói với các bệnh nhân rằng: “Dưỡng buồng trứng không chỉ là để sinh con, mà là để gìn giữ tuổi xuân và sức sống của người phụ nữ.”

Các dấu hiệu cho thấy buồng trứng đang “kêu cứu”

Có một số biểu hiện mà chị em nên lưu tâm, vì đó là lời cảnh báo sớm của cơ thể:

Kinh nguyệt không đều, máu kinh thâm hoặc vón cục.

Da khô, nám, tàn nhang nhiều hơn dù chăm sóc kỹ.

Hay mệt mỏi, mất ngủ, giảm ham muốn.

Tăng cân nhanh, đặc biệt ở vùng bụng.

Những biểu hiện này có thể đến từ việc khí huyết không thông, can thận hư, huyết ứ hoặc âm dương mất cân bằng, làm ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng.

Dưỡng buồng trứng hiệu quả và an toàn theo Đông y

Bác Hà luôn khuyên chị em: “Muốn buồng trứng khỏe, đừng chỉ uống thực phẩm chức năng. Hãy nuôi dưỡng từ gốc – tức là từ khí huyết và tạng phủ bên trong.”
Một số phương pháp Đông y mà Bác Hà thường hướng dẫn gồm:

1. Dưỡng bằng chế độ ăn uống

Chị em nên bổ sung các thực phẩm giúp sinh huyết, bổ âm và điều hòa nội tiết: – **Hạt vừng đen, đậu nành, mè trắng, trứng gà ta, cá hồi, táo đỏ, kỳ tử, gừng tươi, kỷ tử, đông trùng hạ thảo.** – Hạn chế đồ chiên rán, cay nóng và rượu bia – những thứ khiến “nhiệt tà” xâm nhập, làm tổn thương âm huyết và giảm chức năng của buồng trứng.

Theo Đông y, ăn uống điều độ là cách “dưỡng khí huyết từ bên trong”, giúp kinh nguyệt đều, trứng phát triển tốt và làm chậm lão hóa tự nhiên.

2. Dưỡng bằng thảo dược Đông y

Một số vị thuốc có tác dụng dưỡng buồng trứng mà Bác Hà thường dùng trong các bài thuốc điều hòa kinh nguyệt và hỗ trợ sinh sản gồm: – **Đương quy, bạch thược, thục địa, xuyên khung, hoàng kỳ, kỷ tử, sơn thù du.** Các vị này giúp **bổ huyết, dưỡng âm, điều can thận**, nhờ đó cải thiện chức năng buồng trứng tự nhiên, hỗ trợ trứng phát triển và giúp kinh nguyệt đều đặn hơn.

Tuy nhiên, mỗi người có cơ địa khác nhau, vì vậy không nên tự ý dùng thuốc, mà nên được thầy thuốc Đông y khám, bắt mạch, xác định thể hàn hay nhiệt, hư hay thực để phối hợp thảo dược phù hợp nhất.

3. Dưỡng bằng lối sống và cảm xúc

Buồng trứng rất “nhạy cảm” với cảm xúc. Đông y gọi đó là “Can chủ sơ tiết” – tức là gan giúp điều hòa khí huyết. Khi chị em căng thẳng, tức giận, khí uất sẽ gây ứ trệ, làm kinh nguyệt rối loạn và trứng kém phát triển.

Bác Hà luôn khuyên:
💮 “Hãy để tâm an thì thân mới khỏe.”
Một giấc ngủ đủ, tinh thần lạc quan, tập luyện nhẹ nhàng (như yoga, khí công, đi bộ) chính là cách dưỡng buồng trứng tự nhiên và bền vững nhất.

Lời khuyên từ Bác Hà

Nếu chị em đã ngoài 30 tuổi, kinh nguyệt bắt đầu rối loạn, da sạm hoặc có dấu hiệu tiền mãn kinh thì đừng vội lo lắng. Cơ thể vẫn có khả năng phục hồi nếu được chăm sóc đúng cách.
Theo kinh nghiệm lâm sàng, khi kết hợp giữa dưỡng sinh – ăn uống điều hòa – thảo dược Đông y, buồng trứng có thể hồi phục rõ rệt, kinh nguyệt ổn định, tinh thần và sắc vóc cũng trẻ trung hơn.

Bác Hà luôn tâm niệm:
💮 “Người phụ nữ hiểu cơ thể mình, biết chăm sóc từ bên trong thì không sợ thời gian.”

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

Chị em thân mến, dạo gần đây Bác Hà thấy nhiều người chia sẻ rầm rộ về bài tập vỗ nách – nghe thì đơn giản, nhưng lại được cho rằng có khả năng lưu thông khí huyết, tiêu mỡ, giảm stress và làm đẹp da.
Dưới góc nhìn Đông y, điều này hoàn toàn có cơ sở, bởi vùng nách là nơi tập trung nhiều huyệt đạo quan trọng như Cực Tuyền, Thiên Trì, Tâm Du, liên quan mật thiết đến tim, phổi và hệ tuần hoàn khí huyết. Khi vỗ nách đúng cách, những huyệt này được kích hoạt, giúp thông khí, khai huyết, hỗ trợ điều hòa hoạt động của tim phổi – từ đó, da dẻ hồng hào hơn, cơ thể nhẹ nhõm hơn.

Cơ chế tác động của vỗ nách theo Đông y

Theo y học cổ truyền, vùng ngực và nách thuộc hệ kinh lạc của Tâm và Phế. Hai tạng này chịu trách nhiệm chính trong việc điều hòa khí huyết và nuôi dưỡng da. Khi khí huyết được lưu thông tốt, da sẽ sáng, ít mụn, bớt sạm.
Ngược lại, nếu khí bị ứ trệ, huyết không lưu thông, chị em dễ bị tức ngực, mệt mỏi, nổi mụn hoặc da xỉn màu. Do đó, vỗ nách đều đặn giúp kích thích các kinh này hoạt động nhịp nhàng, giống như việc “đánh thức” cơ thể từ bên trong vậy.

Cách thực hiện bài vỗ nách đúng cách

Bác Hà hướng dẫn chị em cách thực hiện nhẹ nhàng, an toàn như sau:
🌿 Đứng thẳng, thả lỏng vai.
🌿 Dùng lòng bàn tay vỗ nhẹ vùng nách và bên sườn, mỗi bên khoảng 50–100 lần, lực vừa phải sao cho nghe tiếng “bộp” đều.
🌿 Khi vỗ, thở ra nhẹ, tránh nín thở hoặc gồng người.
🌿 Thời gian tốt nhất là buổi sáng sau khi ngủ dậy hoặc buổi tối trước khi ngủ.

Vỗ nách đều đặn giúp tăng lưu thông máu, thải độc vùng hạch nách, đồng thời giúp giảm tích mỡ vùng trên thân, da vùng ngực và cổ cũng săn chắc, tươi sáng hơn.

Người cao tuổi hoặc cao huyết áp có nên tập vỗ nách không?

Với người lớn tuổi, bài tập này hoàn toàn có thể áp dụng, nhưng cần điều chỉnh lực vỗ và thời gian tập. Bác Hà khuyên:
💧 Chỉ nên vỗ nhẹ, chậm rãi, không dùng lực mạnh.
💧 Thời gian mỗi lần không quá 5 phút, tránh tập khi cơ thể mệt hoặc sau bữa ăn no.
💧 Nếu có bệnh lý tim mạch, cao huyết áp, hoặc đang điều trị bệnh mạn tính, nên hỏi ý kiến thầy thuốc Đông y hoặc bác sĩ điều trị trước khi thực hiện thường xuyên.

Người cao huyết áp đặc biệt cần chú ý: Khi vỗ nách, tim và phổi được kích hoạt, nếu dùng lực mạnh có thể khiến huyết áp tăng tạm thời, gây choáng hoặc khó chịu. Vì vậy, chỉ nên vỗ rất nhẹ và kết hợp hít thở sâu, chậm rãi để ổn định khí huyết.

Lời khuyên của Bác Hà dành cho chị em

Bác Hà luôn tin rằng, mọi động tác dưỡng sinh chỉ thực sự hiệu quả khi được thực hiện đúng mức, đúng người. Vỗ nách không chỉ là một bài tập đơn giản, mà còn là cách lắng nghe cơ thể, giúp khí huyết lưu thông và tinh thần được an yên.
Nếu chị em duy trì đều đặn, kết hợp với ăn uống thanh đạm, ngủ đủ giấc và tránh lo âu, làn da sẽ tươi sáng hơn, cơ thể khỏe mạnh hơn mỗi ngày.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

Dạo gần đây, Bác Hà thấy nhiều chị em truyền tai nhau rằng chỉ cần bấm huyệt Khúc Trì là có thể giúp thải độc, làm sáng da, trị mụn và trẻ hóa khuôn mặt. Điều này không sai đâu chị em ạ, nhưng cần hiểu đúng và làm đúng thì mới mang lại hiệu quả an toàn.
Theo y học cổ truyền, Khúc Trì là một huyệt quan trọng thuộc kinh Đại Trường – đường kinh có nhiệm vụ chính là vận hành, đào thải độc tố, hỗ trợ tiêu hóa và điều hòa khí huyết. Khi huyệt này được tác động đúng cách, nó giúp cơ thể khai thông khí huyết, tăng cường lưu thông máu, đồng thời hỗ trợ cơ quan bài tiết hoạt động hiệu quả hơn. Nhờ đó mà da dẻ trở nên hồng hào, mụn giảm, và quá trình đào thải độc tố được thúc đẩy tự nhiên.

Cách xác định vị trí huyệt Khúc Trì

Chị em có thể xác định huyệt Khúc Trì bằng cách:
Gập cánh tay lại, tạo góc vuông 90 độ. Lúc này, phần ngoài của nếp gấp khuỷu tay – nơi có chỗ lõm rõ nhất khi co tay – chính là huyệt Khúc Trì. Huyệt này nằm hơi lệch ra phía ngoài, gần gân cơ tay.
Bác Hà khuyên chị em nên xác định đúng vị trí trước khi bấm, vì nếu bấm lệch, hiệu quả sẽ không cao, thậm chí có thể gây đau nhức cơ tay.

Cách bấm huyệt Khúc Trì an toàn và hiệu quả

Sau khi rửa tay sạch và giữ tâm trạng thoải mái, chị em làm theo hướng dẫn sau:

Dùng ngón cái của bàn tay còn lại, ấn nhẹ lên huyệt Khúc Trì, giữ lực vừa phải trong 1-2 phút, cảm giác hơi tức nhẹ là đạt.

Có thể day tròn nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ, hít thở sâu và thư giãn.

Lặp lại thao tác này 2-3 lần/ngày, mỗi lần khoảng 5 phút.

Khi bấm huyệt, chị em nên tránh làm sau khi vừa ăn no hoặc đang trong kỳ kinh nguyệt vì lúc này cơ thể nhạy cảm hơn.

Lợi ích khi bấm huyệt Khúc Trì thường xuyên

Theo kinh nghiệm của Bác Hà trong điều trị và chăm sóc sắc đẹp cho phụ nữ bằng Đông y, bấm huyệt Khúc Trì thường xuyên có thể mang lại nhiều lợi ích:
🌿 Giúp da sáng mịn, giảm mụn viêm – nhờ việc hỗ trợ đào thải độc tố qua hệ bài tiết.
🌿 Điều hòa khí huyết, giúp cơ thể nhẹ nhõm, da dẻ hồng hào.
🌿 Tăng sức đề kháng, cải thiện tình trạng nóng trong, mụn ẩn, da xỉn màu.
🌿 Giảm stress, thư giãn tinh thần – yếu tố quan trọng giúp da khỏe đẹp từ bên trong.

Tuy nhiên, Bác Hà lưu ý rằng bấm huyệt không phải là phép màu, mà chỉ là một phần trong quá trình chăm sóc toàn diện. Nếu chị em bị mụn nội tiết, rối loạn tiêu hóa, hoặc gan yếu, thì cần kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và dùng thêm thảo dược thanh nhiệt, bổ huyết theo hướng dẫn của thầy thuốc Đông y.

Khi nào không nên bấm huyệt Khúc Trì

Chị em đang mang thai, người có vết thương hở, viêm da, hoặc sưng viêm vùng khuỷu tay thì không nên tự bấm huyệt. Ngoài ra, người bị huyết áp thấp, cơ thể suy nhược cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn.

Lời khuyên của Bác Hà

Bác Hà luôn nói với bệnh nhân rằng: “Làm đẹp bằng Đông y là sự kiên nhẫn, không phải ngày một ngày hai.” Bấm huyệt Khúc Trì là một phương pháp tốt, nhưng để hiệu quả lâu dài, chị em cần kết hợp thêm uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, hạn chế đồ cay nóng, và giữ tâm trạng vui vẻ.
Da đẹp không chỉ đến từ việc chăm bên ngoài mà còn là kết quả của một cơ thể khỏe mạnh và tâm hồn an nhiên.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

Nghe chị kể “mồ hôi từ đỉnh đầu, quanh mắt, cổ chảy như nước mưa” mà người lại hay bị cảm, mệt và dễ nhiễm lạnh, Bác Hà hiểu đây là biểu hiện điển hình của chứng “tâm khí hư kiêm vệ khí bất cố” trong Đông y.

Nói cách khác, cơ thể chị đang yếu cả bên trong lẫn bên ngoài:
– Bên trong là tâm – tỳ – phế khí suy, không đủ để “giữ” mồ hôi.
– Bên ngoài là vệ khí yếu, nên lỗ chân lông mở, phong hàn dễ xâm nhập, dẫn đến hay bị cảm, nhức đầu, đau cổ vai gáy.

🌿 Giải thích theo Đông y

Bình thường, khi khí đầy đủ, cơ thể có một “lớp áo bảo vệ” gọi là vệ khí giúp đóng – mở lỗ chân lông đúng lúc. Khi vệ khí yếu, lỗ chân lông mở quá mức, mồ hôi thoát ra liên tục dù thời tiết mát, làm hao dương khí. Dương khí hao, cơ thể lại càng yếu, dễ bị cảm lạnh – tạo thành một vòng lẩn quẩn.

🌸 Hướng điều trị mà Bác Hà thường áp dụng

1️⃣ Cố biểu, bổ khí, dưỡng tâm

Bài thuốc cơ bản hướng đến bổ tâm khí, kiện tỳ, cố biểu, giúp cơ thể “giữ được khí” để mồ hôi không tràn ra như suối.

• Các vị thường dùng: Hoàng kỳ, Bạch truật, Phù bình, Long nhãn, Viễn chí, Toan táo nhân, Ngũ vị tử.
• Tác dụng: Bổ tâm tỳ, tăng sức đề kháng, làm kín biểu, giảm mồ hôi mà không làm bít lỗ chân lông.
• Bác Hà thường phối hợp: nếu người gầy yếu, mặt tái, ăn kém, sẽ thêm Nhân sâm hoặc Đảng sâm để nâng khí mạnh hơn.

2️⃣ Điều trị hỗ trợ không dùng thuốc

• Xoa bóp – day ấn huyệt: mỗi tối day nhẹ vùng sau gáy (huyệt Phong trì), trán và hai bên thái dương 5 phút giúp thông dương, giảm mồ hôi vùng đầu.
• Giữ ấm cổ, gáy và đầu: tránh để gió lạnh lùa vào gáy; khi ra đường nên quàng khăn mỏng. Sau khi gội đầu, sấy khô hoàn toàn trước khi nằm hoặc ra ngoài.
• Tập thở khí công nhẹ: Hít sâu – thở chậm, 5 phút mỗi sáng. Việc này giúp khí lưu thông đều, củng cố vệ khí.

3️⃣ Chế độ ăn uống

• Tăng món bổ khí như: cháo ý dĩ – long nhãn, gà hầm hoàng kỳ, thịt bò xào gừng, canh cá diếc nấu đảng sâm.
• Hạn chế cà phê, bia rượu, đồ cay nóng – những thứ làm tán khí khiến mồ hôi càng nhiều.
• Uống nước ấm, không uống lạnh đột ngột; buổi sáng có thể hãm trà Hoàng kỳ + Táo đỏ + Kỷ tử để bồi khí nhẹ nhàng.

🌙 Một vài lưu ý Bác Hà muốn chị nhớ

• Nếu mồ hôi ra nhiều kèm chóng mặt, hồi hộp, khó ngủ – đó là dấu hiệu tâm khí suy nhiều, cần dùng thuốc bổ chuyên sâu.
• Nếu hay cảm lạnh, sợ gió, dễ ho – nên kết hợp cố biểu và ôn phế (ví dụ thêm Phòng phong, Khương hoạt, Tử tô diệp trong bài thuốc).
• Không nên dùng thuốc cầm mồ hôi cấp tốc vì chỉ “chặn ngọn” – dễ khiến cơ thể bị ứ tà, gây đau đầu và cảm lạnh nặng hơn.

💬 Lời khuyên riêng của Bác Hà

Trường hợp của chị là **thể hư hàn**, cần “ôn – bổ – cố – dưỡng” chứ không nên “chặn – làm mát – giải nhiệt”. Bác Hà khuyên chị nên được **bắt mạch trực tiếp** để gia giảm thảo dược phù hợp. Nếu không có điều kiện, chị có thể bắt đầu bằng một liệu trình nhẹ 10–15 ngày với Hoàng kỳ, Bạch truật, Long nhãn, Ngũ vị tử – vừa an toàn, vừa giúp cơ thể phục hồi khí dần dần.

Khi khí đủ, vệ khí mạnh, mồ hôi sẽ giảm dần, cổ và đầu không còn ướt như tắm, người cũng bớt cảm lạnh và tỉnh táo hơn nhiều 🌿

— Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

Chị em thương mến, theo kinh nghiệm lâm sàng của Bác Hà, trứng gà hầm ngải cứu không phải “thần dược”, nhưng là một món dưỡng sinh có cơ sở Đông y rõ ràng. Ngải cứu vị đắng cay, tính ấm, quy Can–Tỳ–Thận; có công năng ôn kinh, tán hàn, chỉ huyết, giảm đau bụng kinh và giúp khí huyết lưu thông tốt hơn. Trứng gà vị ngọt tính bình, dưỡng âm huyết, hỗ trợ phục hồi thể lực sau mất máu. Khi kết hợp, món ăn có tác dụng ôn ấm Bào cung (tử cung thuộc hệ Xung–Nhâm), bổ huyết và hỗ trợ điều hòa sau sinh, sau hành kinh ở những thể trạng phù hợp. ✅

Khi nào món này thực sự hữu ích?

Theo phân loại thể bệnh thường gặp ở phụ nữ sau sinh hoặc sau kỳ kinh, món trứng hầm ngải cứu phù hợp hơn với chị em có:

• Hư hàn, huyết hư: lạnh bụng, tay chân lạnh, mệt mỏi, sắc mặt nhợt, kinh ít, dễ đau lâm râm bụng dưới. Món ăn giúp ấm dạ con, thúc đẩy khí huyết sinh hóa, đỡ mỏi mệt. 🌿
• Khí huyết suy sau mất máu: sau sinh hoặc sau kỳ kinh ra nhiều, người yếu, ăn kém, chóng mặt nhẹ; trứng gà bổ huyết, phối ngải cứu giúp vận hành khí huyết tốt hơn.
• Đau bụng kinh do hàn ngưng: đau bụng âm ỉ, giảm khi chườm ấm, lưng gối mỏi; dùng 1–2 bữa/tuần trong pha hoàng thể hoặc những ngày đầu sạch kinh có thể cải thiện.

Bác Hà thấy ở nhóm này, món ăn đóng vai trò “điều chỉnh mềm” – hỗ trợ phục hồi nền tảng, chứ không phải điều trị đặc hiệu bệnh lý phức tạp.

Khi nào nên thận trọng hoặc không dùng?

Bác Hà thường dặn chị em: món ấm không hợp mọi người. Tránh hoặc hạn chế nếu có một trong các dấu hiệu sau:

• Huyết nhiệt, thực nhiệt: bốc hỏa, táo bón, lưỡi đỏ, khát nước, mụn viêm; ăn đồ ấm dễ bứt rứt, mất ngủ. 🔥
• Đang ra huyết kéo dài hoặc ra cục nhiều, đỏ sẫm, mùi hôi: cần thăm khám để loại trừ ứ huyết, viêm nhiễm; không tự ý dùng món ấm làm sai lệch biểu hiện bệnh.
• Viêm nhiễm cấp (sốt, sản dịch hôi, đau tăng): ưu tiên điều trị nguyên nhân trước.
• U xơ/adenomyosis, lạc nội mạc tử cung đang rong huyết: cần bác sĩ Đông y phân biện hàn–nhiệt–hư–thực trước khi dùng.
• Đang dùng thuốc chống đông, rối loạn đông máu: thảo luận với bác sĩ đang điều trị.

Tóm lại, phù hợp nhất là cơ địa thiên hàn, huyết hư. Cơ địa thiên nhiệt dùng nhiều dễ “nóng trong”, bứt rứt, rong huyết thêm. ⚠️

Dùng thế nào cho đúng để phát huy hiệu quả?

• Liều lượng: ngải cứu tươi 20–30g (một nắm nhỏ) hoặc khô 8–12g; 1–2 quả trứng gà ta tùy nhu cầu.
• Cách làm 🍳: ngải cứu rửa sạch, để ráo; trứng có thể để cả vỏ rửa sạch gõ nứt nhẹ hoặc đập vào chén. Thêm 150–200ml nước, chút muối/giọt nước mắm ngon; hầm nhỏ lửa 30–40 phút đến khi trứng chín dẻo, nước sánh. Ăn khi còn ấm.
• Thời điểm:
  • Sau kỳ kinh: dùng 1 bữa/ngày trong 1–2 ngày đầu sạch kinh nếu người mệt, lạnh bụng, kinh trước đó ít/có đau lâm râm.
  • Sau sinh: thường từ ngày 7–10 trở đi, khi sản dịch giảm, không sốt, không đau tăng; mỗi tuần 1–2 bữa là đủ. 🤱
• Tần suất: 1–2 lần/tuần; không nên dùng hằng ngày kéo dài để tránh “quá ôn sinh táo”.
• Phối vị thông dụng (tùy cơ địa): vài lát gừng tươi tăng tán hàn; 3–5 quả táo đỏ, 5–7 hạt kỷ tử bổ huyết dưỡng can; tránh phối vị hoạt huyết mạnh khi đang ra huyết nhiều.

“Tái tạo tử cung” – nên hiểu đúng là gì?

Trong Đông y, Bào cung phục hồi là quá trình dưỡng huyết–ôn kinh–điều Tỳ Thận, giúp Xung–Nhâm điều hòa, khí huyết sung túc, tử cung co hồi tốt. Món trứng hầm ngải cứu:

• Không “tái tạo” cấu trúc tử cung theo nghĩa làm lành mọi tổn thương.
• Có thể hỗ trợ sinh hóa khí huyết, ấm dương khí ở hạ tiêu, từ đó giúp dạ con co hồi thuận lợi hơn ở thể hư hàn.

Vì vậy, đây là một mảnh ghép trong bức tranh dưỡng sinh sau sinh/sau kỳ kinh – bên cạnh ngủ nghỉ, dinh dưỡng, vận động nhẹ và điều trị nếu có bệnh nền.

Thực đơn gợi ý 7 ngày phục hồi theo Đông y

Bác Hà hay hướng dẫn theo nguyên tắc “ôn trung kiện Tỳ, dưỡng huyết hòa Can, ích Thận khí”:

• Ngày 1–2 sau sạch kinh hoặc tuần 2 sau sinh: cháo gạo lứt hầm táo đỏ–hạt sen; canh gà ác nấu nấm hương; uống nước ấm gừng loãng. ❄️
• Ngày 3: trứng gà hầm ngải cứu 1 phần; rau ngót nấu thịt nạc; cơm nóng.
• Ngày 4: canh xương hầm củ sen–kỷ tử; tránh đồ sống, lạnh.
• Ngày 5: trứng hầm ngải cứu lần 2 nếu còn mệt/lạnh bụng; thêm vài lát gừng.
• Ngày 6–7: cá hồi áp chảo vừa chín, canh bí đỏ; trà lá tía tô ấm bụng (nhạt).

Tùy cơ địa mà tăng giảm món ấm–mát cho cân bằng.

Những sai lầm chị em hay gặp

• Dùng liên tục hằng ngày vì nghĩ “càng nhiều càng nhanh khỏe” – dễ ích nhiệt, mất ngủ, bứt rứt.
• Đang rong huyết vẫn cố ăn vì tin “ngải cứu cầm máu” – cần xác định nguyên nhân rong huyết trước.
• Phối quá nhiều vị hoạt huyết (ích mẫu, nghệ liều cao…) ngay sau sinh/khi còn ra huyết – có thể làm huyết ra kéo dài.
• Bỏ qua nền tảng: ngủ nghỉ, giữ ấm bụng dưới, ăn ấm và tiêu hóa tốt mới là gốc để khí huyết sinh hóa.

Dấu hiệu cần đi khám thay vì tự bồi bổ

Chị em nên đi khám Đông y hoặc sản phụ khoa khi có: ra huyết kéo dài trên 10–14 ngày sau sinh/kỳ kinh, bụng đau tăng kèm sốt/ớn lạnh, sản dịch hôi, chóng mặt ngất, hoặc chu kỳ rối loạn nhiều tháng liền. Đây là các tình huống cần biện chứng rõ ràng, không nên trì hoãn.

Kết luận của Bác Hà

Trứng gà hầm ngải cứu có giá trị trong chăm sóc sau sinh, sau kỳ kinh ở nhóm cơ địa hư hàn, huyết hư, với vai trò hỗ trợ ấm tử cung, dưỡng huyết và giảm đau nhẹ. Tuy nhiên, món này không thay thế chẩn trị khi có bệnh lý tử cung, và không phù hợp với cơ địa huyết nhiệt hoặc đang viêm nhiễm cấp. Dùng đúng người, đúng thời, đúng liều – chị em sẽ thấy cơ thể ấm áp, khoan khoái, sức hồi phục tốt hơn. 💡

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

← Danh sách câu hỏi

Chị em thân mến, đúng là nước chanh mật ong vào buổi sáng có rất nhiều lợi ích — vừa giúp thanh lọc cơ thể, vừa kích thích tiêu hóa, lại còn đẹp da. Tuy nhiên, với những ai có dạ dày nhạy cảm, dễ đau hoặc bị trào ngược, thì đây lại là một thói quen cần cân nhắc.

Theo y học cổ truyền, chanh có vị chua, tính bình, quy Can – Vị, công năng chủ yếu là sinh tân, chỉ khát, giải nhiệt. Nhưng vị chua mạnh lại có thể “hao tân, thương vị” — tức là làm tổn thương phần tân dịch (dịch vị) và niêm mạc dạ dày nếu dùng không đúng cách.

Trong khi đó, mật ong vị ngọt, tính bình, quy vào Tỳ – Phế – Đại trường, có tác dụng bổ trung, hòa vị, nhuận táo. Nếu dùng đơn độc, mật ong lại là vị thuốc rất tốt cho dạ dày. Nhưng khi phối cùng chanh – vị chua, thì với người có cơ địa dạ dày yếu, sự kết hợp này có thể gây cồn, xót và tăng acid dịch vị.

Lý giải theo góc nhìn Đông y

Người bị trào ngược dạ dày thuộc về chứng “Vị khí nghịch”, mà nguyên nhân thường do Tỳ hư, Can uất hoặc ăn uống thất thường. Khi uống chanh mật ong, vị chua của chanh kích thích tăng tiết acid, khiến “vị khí càng nghịch thêm”, sinh ợ hơi, nóng rát, buồn nôn.

Bác Hà đã gặp nhiều chị em có cơ địa tương tự: ban đầu uống thấy khỏe, nhưng sau vài tuần lại xuất hiện cảm giác đầy bụng, ợ chua, mệt mỏi, nhất là khi uống lúc đói. Đó là dấu hiệu dạ dày đang “phản ứng”.

Nếu vẫn muốn dưỡng sinh buổi sáng – hãy điều chỉnh cho phù hợp

Không phải cứ dạ dày yếu là phải bỏ hoàn toàn, mà quan trọng là biết cách biến đổi cho thuận thể trạng. Bác Hà gợi ý cho chị em vài cách thay thế nhẹ nhàng hơn:

🌿 1. Thay chanh bằng gừng hoặc nghệ tươi

Nước ấm pha mật ong với 2–3 lát gừng mỏng (hoặc chút bột nghệ) giúp ôn trung, tán hàn, kiện tỳ vị, giảm trào ngược và đầy hơi.

Đây là lựa chọn tuyệt vời cho người hay lạnh bụng, ăn chậm tiêu, đau dạ dày.

🌿 2. Dùng chanh theo cách “giảm vị chua”

Thay vì vắt nửa quả, chỉ nên dùng vài giọt nước cốt chanh hoặc 1 lát chanh nhỏ pha thật loãng với 200ml nước ấm và 1 thìa mật ong.

Uống sau khi ăn sáng 15–20 phút, không uống khi bụng rỗng.

🌿 3. Kết hợp thảo dược an vị nhẹ

Có thể thêm vài lát cam thảo hoặc chút nước sắc từ bán hạ, bạch truật nếu có điều kiện, giúp điều khí, hòa vị.

Những dấu hiệu nên dừng uống chanh mật ong

Bác Hà khuyên, nếu sau khi uống, chị em thấy một trong các triệu chứng sau thì nên ngưng ngay:

Ợ nóng, trào ngược, đau âm ỉ vùng thượng vị.

Cảm giác đầy hơi, buồn nôn, khát nhiều.

Mệt mỏi, chán ăn vào buổi sáng.

Lúc này, cơ thể đang báo hiệu rằng dạ dày cần được “dưỡng” thay vì “kích thích”.

Lời khuyên của bác Hà

Dưỡng sinh là để nuôi cơ thể, không phải thử thách dạ dày. Nếu chị em có tiền sử viêm loét hoặc trào ngược, thì nên ưu tiên nước ấm mật ong đơn thuần, hoặc nước gừng mật ong, vừa nhẹ nhàng, vừa giúp ấm vị, giảm viêm, lại hỗ trợ tiêu hóa tốt.

Ngoài ra, việc ăn uống điều độ, tránh để bụng quá đói hoặc quá no, ngủ đủ giấc và hạn chế lo nghĩ cũng là cách giúp “Tỳ Vị an, Thần tự yên” — khi tâm vị đều ổn, tiêu hóa và giấc ngủ cũng sẽ tốt hơn rất nhiều.

Một ly nước phù hợp với cơ thể sẽ là món quà của buổi sáng, chứ không nên là nỗi lo cho dạ dày. Chị em hãy lắng nghe cơ thể mình, bởi cơ thể luôn biết rõ điều gì là tốt nhất cho nó 💛

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

← Danh sách câu hỏi

Chị em thân mến, trong thực tế điều trị, bác Hà gặp rất nhiều trường hợp mất ngủ — không chỉ ở tuổi trung niên mà cả phụ nữ trẻ. Có chị than rằng, “đầu vừa chạm gối là lại nghĩ việc, nghĩ con, nghĩ đủ thứ”, người khác thì “ngủ được một chút rồi giật mình, trằn trọc tới sáng”.

Theo quan điểm Đông y, mất ngủ là biểu hiện của “Tâm thần bất an”, tức là phần “thần” trong cơ thể không yên, do sự mất cân bằng giữa các tạng phủ, đặc biệt là Tâm, Can và Tỳ.

Tâm chủ huyết mạch, tàng thần. Khi Tâm huyết hư, Thần không được nuôi dưỡng, dẫn tới dễ lo nghĩ, trằn trọc.

Can chủ sơ tiết, khi Can uất thì khí không điều đạt, gây mệt mỏi, dễ cáu gắt, khó ngủ.

Tỳ sinh hóa khí huyết, nếu Tỳ hư thì sinh ra đàm thấp, cản trở hoạt động của Tâm.

Vì vậy, để có giấc ngủ sâu, không chỉ “an thần” mà còn cần “dưỡng tâm, điều can, kiện tỳ”. Và một trong những phương pháp hỗ trợ hiệu quả mà bác Hà thường hướng dẫn chính là day ấn huyệt Thần Môn.

Huyệt Thần Môn — “Cửa ngõ của Tâm” trong hệ thống kinh lạc

Huyệt Thần Môn (神門) nằm ở mặt trong cổ tay, tại đầu nếp gấp ngang cổ tay, phía ngón út, trên đường gân cơ trụ trước. Đây là nguyên huyệt của kinh Tâm, nơi khí huyết của kinh Tâm ra vào mạnh mẽ nhất.

Trong y lý cổ truyền, người ta gọi đây là “môn hộ của Tâm” – nghĩa là cánh cửa nơi thần khí ra vào. Khi Thần Môn bị “đóng”, tâm thần sẽ rối loạn, sinh lo âu, mất ngủ. Ngược lại, khi “mở” đúng cách, tâm yên, huyết thuận, thì giấc ngủ sẽ đến nhẹ nhàng.

Huyệt này có tác dụng:
🌿 An thần, định chí, trấn tĩnh tinh thần.
🌿 Dưỡng tâm huyết, điều hòa khí huyết toàn thân.
🌿 Hỗ trợ giảm hồi hộp, tim đập nhanh, mồ hôi trộm, mơ nhiều.

Cách day ấn huyệt Thần Môn để đạt hiệu quả tốt nhất

Bác Hà khuyên rằng, việc ấn huyệt không chỉ là “xoa bóp cơ học” mà còn là quá trình kết nối giữa tâm và thân. Khi thực hiện, chị em cần tạo không gian yên tĩnh, hít thở sâu, buông bỏ suy nghĩ.

Các bước thực hiện:

Xác định huyệt: nằm ở nếp gấp cổ tay, phía ngón út, chỗ lõm giữa xương trụ và gân cơ trụ trước.

Dùng ngón cái của tay đối diện, ấn nhẹ rồi day theo vòng tròn nhỏ.

Lực ấn vừa phải, sao cho cảm giác hơi tức nặng lan dọc lên cánh tay là được.

Day mỗi bên từ 3–5 phút, sau đó đổi bên.

Thực hiện trước khi ngủ 20–30 phút, có thể kết hợp xoa bóp vùng cổ gáy, vai và bàn chân để khí huyết lưu thông tốt hơn.

💡 Bác Hà thường dặn: “Đừng ấn huyệt khi tâm còn rối, mắt còn nhìn điện thoại, hay lòng còn giận ai. Vì lúc đó, thần chưa yên thì huyệt cũng khó mà mở được.”

Day huyệt Thần Môn mỗi tối có tốt không?

Câu trả lời là hoàn toàn có thể, nếu chị em thực hiện đúng kỹ thuật và cơ thể không có tổn thương vùng cổ tay.
Việc day ấn thường xuyên sẽ giúp khí huyết ở vùng Tâm kinh lưu thông, ổn định nhịp tim, giảm lo lắng và tạo nền tảng cho giấc ngủ sâu.

Tuy nhiên, bác Hà lưu ý: nếu mất ngủ kéo dài, hay mơ nhiều, hồi hộp, đánh trống ngực thì có thể là biểu hiện của Tâm âm hư hoặc Tâm tỳ lưỡng hư, lúc này nên phối hợp thêm các huyệt như:

Nội Quan (an thần, giảm hồi hộp)

An Miên (chuyên trị mất ngủ, trằn trọc)

Tam Âm Giao (điều hòa khí huyết, dưỡng âm)

Và trong một số trường hợp, bác Hà còn kê thêm thang thuốc Dưỡng tâm an thần như: Toan táo nhân, Bá tử nhân, Long nhãn, Viễn chí, Phục thần… để kết hợp bên trong, hỗ trợ sâu hơn.

Kết hợp chế độ sinh hoạt – chìa khóa giữ tâm yên, thần an

Chị em đừng quên rằng, huyệt đạo chỉ là một phần, còn tâm thế và lối sống mới quyết định giấc ngủ dài lâu.
Bác Hà thường khuyên:

Hạn chế dùng điện thoại, caffeine, rượu bia buổi tối.

Dành ít phút trước khi ngủ để ngâm chân nước ấm pha muối gừng hoặc tinh dầu oải hương.

Nghe nhạc nhẹ, tập hít thở 10–15 phút giúp khí huyết điều hòa.

Ăn uống thanh đạm, thêm các món như canh táo đỏ – long nhãn, chè hạt sen – ý dĩ để dưỡng tâm, an thần.

Khi chị em thực hành đều đặn, tâm khí ổn định, huyết mạch điều hòa, thì dù không cần thuốc ngủ, giấc ngủ cũng sẽ tự nhiên đến như một phần của sự cân bằng nội tại.

Bác Hà gửi lời nhắn

Giấc ngủ chính là tấm gương phản chiếu sức khỏe tâm – thân của người phụ nữ. Một giấc ngủ sâu không chỉ giúp cơ thể hồi phục mà còn nuôi dưỡng dung nhan, ổn định nội tiết, giữ cho tinh thần minh mẫn, vui vẻ.

Nếu mỗi tối, chị em dành vài phút để day ấn huyệt Thần Môn, coi đó như “nghi lễ an tâm” trước khi ngủ, thì chẳng bao lâu, cơ thể sẽ ghi nhớ và dần đưa tâm trí vào trạng thái yên bình nhất.

Chăm sóc huyệt Thần Môn là chăm sóc cho chính “thần” trong mình — để mỗi sáng thức dậy, ta thấy lòng nhẹ, mắt sáng và tràn đầy năng lượng đón ngày mới. 🌷

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

← Danh sách câu hỏi

Chị em thân mến, gần đây bác Hà cũng nghe nhiều người truyền tai nhau về “thức uống thần kỳ” gồm dứa – gừng – muối biển, được cho là giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa và thậm chí tăng khả năng thụ thai. Nhưng liệu công dụng ấy có đúng không, và ai có thể dùng an toàn? Hôm nay, bác Hà sẽ chia sẻ rõ hơn dưới góc nhìn Đông y để chị em hiểu đúng và dùng đúng nhé.

Nhìn từ góc độ Đông y – Dứa, Gừng và Muối biển có gì đặc biệt?

Trong Đông y, mỗi thực phẩm đều có tính – vị – quy kinh riêng, khi phối hợp đúng sẽ trở thành bài thuốc, nhưng nếu dùng sai có thể phản tác dụng.

• Dứa (Ananas comosus): vị ngọt, hơi chua, tính bình, có tác dụng sinh tân, tiêu thực, lợi tiểu, hóa đàm. Dứa giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn, giảm đầy hơi, đồng thời có enzyme bromelain giúp phân giải protein và giảm viêm nhẹ. Tuy nhiên, dứa mang tính “hoạt huyết” nhẹ, nên với phụ nữ đang mang thai hoặc có cơ địa hay rong kinh, băng huyết thì không nên dùng nhiều.
• Gừng (Sinh khương): vị cay, tính ấm, quy kinh tỳ, vị, phế. Gừng giúp ôn trung tán hàn, làm ấm tỳ vị, giảm buồn nôn, đầy bụng, và kích thích tuần hoàn máu. Với người tỳ vị hư hàn, lạnh bụng, hay đau bụng kinh do hàn thì rất phù hợp. Nhưng nếu người đang bị nóng trong, táo bón, nhiệt miệng, mụn nhiều thì nên dùng hạn chế.
• Muối biển: vị mặn, tính hàn, quy kinh thận. Đông y cho rằng vị mặn có tác dụng mềm kiên (làm mềm khối cứng), nhuận táo, giải độc, dẫn thuốc vào kinh thận. Một lượng nhỏ muối biển tự nhiên giúp cân bằng điện giải, kích thích tiêu hóa, nhưng nếu dùng nhiều sẽ làm hao âm, tăng huyết áp, và gây mất cân bằng thận khí.

Sự kết hợp của ba vị này – có thật là “thần dược thụ thai”?

Bác Hà phải nói rằng: dứa, gừng và muối biển **không phải là thuốc kích thích thụ thai**, mà chỉ là nhóm thực phẩm giúp hỗ trợ chức năng tiêu hóa, tăng tuần hoàn khí huyết và thanh lọc nhẹ nhàng. Khi cơ thể khỏe mạnh, khí huyết lưu thông, tỳ vị vững thì khả năng sinh sản cũng được cải thiện tự nhiên. Nói cách khác, tác dụng của chúng là **gián tiếp**, chứ không trực tiếp giúp trứng dễ thụ tinh hay tăng nội tiết tố.

Tuy nhiên, khi biết phối hợp đúng cách, ba vị này có thể hỗ trợ cơ thể ở mức độ tốt cho sức khỏe sinh sản:

• Gừng giúp ấm tử cung, cải thiện tuần hoàn vùng chậu.
• Dứa giúp tiêu hóa, giảm viêm nhẹ ở niêm mạc.
• Muối biển giúp cân bằng môi trường dịch thể trong cơ thể, hỗ trợ hấp thu khoáng chất.

Khi khí huyết thông, tỳ vị kiện, thận khí đầy – đó là nền tảng để người phụ nữ có khả năng sinh sản tốt hơn, chứ không phải nhờ riêng một loại thực phẩm nào.

Khi nào nên dùng, khi nào nên tránh?

• Nên dùng: Người tiêu hóa kém, hay đầy bụng, lạnh bụng, ít toát mồ hôi, mệt mỏi, da sạm, kinh ít, máu kinh sẫm, cơ thể lạnh tay chân.
• Không nên dùng: Người đang sốt, viêm dạ dày, nóng trong, huyết áp cao, phụ nữ đang hành kinh nhiều, hoặc đang có thai trong 3 tháng đầu.

Cách dùng đơn giản mà an toàn

Bác Hà hướng dẫn chị em cách làm nhẹ nhàng như sau:

• Dứa chín vừa: 1/3 quả
• Gừng tươi: 2 – 3 lát mỏng
• Muối biển: một nhúm nhỏ (khoảng 1/5 thìa cà phê)

Cho tất cả vào cốc nước ấm (khoảng 250ml), khuấy đều, để nguội bớt rồi uống vào buổi sáng khi bụng còn trống. Dùng 3 – 4 lần/tuần, không nên uống liên tục mỗi ngày trong thời gian dài. Sau 3 tuần có thể nghỉ 1 tuần rồi mới dùng tiếp.

Lời khuyên từ Bác Hà

Bác Hà muốn chị em hiểu rằng: “Không có thực phẩm nào là thần dược, chỉ có cơ thể khỏe mạnh mới là nền tảng tốt nhất cho khả năng sinh sản.” Dứa, gừng và muối biển là ba vị gần gũi, nếu dùng đúng lượng, đúng người thì rất có lợi. Nhưng nếu dùng tùy tiện, hoặc nghe theo mạng mà không hiểu thể chất của mình, đôi khi lại khiến tỳ vị tổn thương, khí huyết rối loạn, dễ dẫn đến kinh nguyệt không đều, thậm chí khó thụ thai hơn.

Vì vậy, nếu chị em đang mong con hoặc đang điều trị nội tiết, rối loạn kinh nguyệt, hãy để bác Hà thăm khám cụ thể để biết mình thuộc thể hàn – nhiệt – hư – thực nào, từ đó mới lựa chọn phương pháp ăn uống và điều trị phù hợp, an toàn và hiệu quả nhất.

— Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

← Danh sách câu hỏi

Ngày nay, gần như mỗi lần đi siêu thị, mua hàng hay thanh toán hóa đơn, chị em đều nhận về một tờ giấy nhỏ in thông tin giao dịch. Nhưng ít ai biết rằng, giấy in hóa đơn (giấy nhiệt) có thể chứa một chất gọi là BPA (Bisphenol A) – và đây chính là “thủ phạm thầm lặng” có thể gây ảnh hưởng đến nội tiết tố và khả năng sinh sản. 🌿

BPA là gì và tại sao lại có trong giấy in hóa đơn?

BPA là một hợp chất hóa học được sử dụng phổ biến trong công nghiệp nhựa, giúp nhựa có độ cứng và trong suốt. Tuy nhiên, chất này cũng thường được tráng trên bề mặt giấy in nhiệt – loại giấy dùng cho máy in hóa đơn. Khi giấy bị làm nóng, BPA sẽ phản ứng tạo ra chữ hiển thị mà không cần mực in. Chính vì vậy, mỗi lần chị em cầm tờ hóa đơn, da tay có thể tiếp xúc trực tiếp với BPA.

Tác động của BPA đến sức khỏe sinh sản

Theo góc nhìn Đông y, cơ thể người phụ nữ vốn dĩ mềm mại, âm nhu – rất nhạy cảm trước những yếu tố gây rối loạn nội tiết. Khi chất BPA xâm nhập qua da hoặc đường tiêu hóa, nó có thể bắt chước hoạt động của hormone estrogen, từ đó làm rối loạn khí huyết, ảnh hưởng đến chức năng can – tỳ – thận, là ba tạng quan trọng điều hòa sinh sản.

Bác Hà đã gặp nhiều trường hợp chị em bị rối loạn kinh nguyệt, trứng kém phát triển, thậm chí khó thụ thai mà nguyên nhân gián tiếp lại đến từ việc tiếp xúc lâu dài với các hóa chất như BPA, phthalates, hay paraben – vốn có trong đồ nhựa, mỹ phẩm và giấy in hóa đơn.

Trong nghiên cứu hiện đại, BPA được chứng minh có thể:

• ⚠️ Gây rối loạn nội tiết tố nữ, làm giảm chất lượng trứng.
• ⚠️ Ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và thời điểm rụng trứng.
• ⚠️ Tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) và các rối loạn chuyển hóa.
• ⚠️ Ở thai phụ, BPA có thể ảnh hưởng đến sự phát triển hệ thần kinh và sinh sản của thai nhi.

Làm thế nào để hạn chế tiếp xúc với BPA từ hóa đơn?

Bác Hà hiểu rằng không thể tránh hoàn toàn việc nhận hóa đơn, nhưng chị em hoàn toàn có thể giảm thiểu rủi ro bằng những thói quen rất nhỏ:

• 🧤 Hạn chế cầm nắm trực tiếp: Nếu có thể, hãy yêu cầu nhận hóa đơn điện tử qua email hoặc tin nhắn.
• 🧴 Không dùng tay đang cầm hóa đơn để cầm thức ăn: Vì BPA dễ dàng hấp thụ qua da và miệng.
• 💦 Rửa tay sau khi cầm hóa đơn: Đặc biệt trước khi ăn hoặc chạm lên mặt, môi.
• 👶 Không cho trẻ em chơi với hóa đơn: Da trẻ mỏng hơn, dễ hấp thụ hóa chất hơn người lớn.
• 👜 Không giữ hóa đơn trong ví, túi vải hay cạnh thực phẩm: BPA có thể lan sang các bề mặt khác.

Hỗ trợ cơ thể đào thải độc chất bằng dinh dưỡng và thảo dược

Đông y quan niệm rằng, nếu độc chất xâm nhập, cần giúp can – thận – tỳ hoạt động điều hòa để lọc, đào thải và tái tạo khí huyết. Bác Hà thường khuyên chị em bổ sung thêm những thực phẩm giúp giải độc và ổn định nội tiết như:

• 🥬 Rau xanh, đặc biệt là rau cải, rau mồng tơi, rau ngót – giúp thanh can, lợi mật.
• 🍋 Nước chanh ấm buổi sáng giúp kích thích tiêu hóa và hỗ trợ thải độc tự nhiên.
• 🍠 Khoai lang, củ dền, cà rốt – giúp bổ huyết và nuôi dưỡng tế bào trứng.
• 🍵 Trà thảo mộc nhẹ như trà hoa cúc, trà gừng, trà kỷ tử – giúp điều hòa khí huyết và an thần.

Đặc biệt, chị em nên ngủ sớm, hạn chế căng thẳng vì gan hoạt động mạnh vào ban đêm – chính là lúc cơ thể đào thải độc chất tốt nhất. Nếu thức khuya thường xuyên, can khí bị uất, độc tố khó ra ngoài, dễ làm rối loạn nội tiết hơn.

Lời kết từ Bác Hà

Bác Hà luôn nhắc chị em rằng: “Chúng ta không thể tránh hết những thứ độc hại xung quanh, nhưng có thể giúp cơ thể mạnh mẽ hơn để tự bảo vệ mình.” 💖
Chỉ cần điều chỉnh thói quen nhỏ – như rửa tay sau khi cầm hóa đơn, ưu tiên hóa đơn điện tử, ăn uống thanh mát – cũng là cách nuôi dưỡng sức khỏe sinh sản mỗi ngày.
Cơ thể người phụ nữ là kỳ diệu – nếu được yêu thương và chăm sóc đúng cách, nó sẽ luôn tự biết cách cân bằng và hồi phục.

— Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà —

🔹 Bài viết liên quan

• Những thói quen hàng ngày làm rối loạn nội tiết mà chị em ít ngờ tới
• Giữ gan khỏe – bí quyết giữ gìn nội tiết ổn định và làn da tươi trẻ