[Chuyên gia giải đáp] Mãn kinh sớm có nguy hiểm không? Phải làm sao?

“Chào bác sĩ, em năm nay 39 tuổi và đã mất kinh được hơn một năm nay. Trước đó em từng đi khám và nhận kết quả suy buồng trứng sớm. Hiện tại, theo những gì em tìm hiểu thì tình trạng của em đang gặp phải là mãn kinh sớm. Em rất hoang mang và không biết mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì đến cuộc sống về sau không? Nguy hiểm không và có cách nào để khắc phục các triệu chứng. Rất mong bác sĩ tư vấn giúp. Em cảm ơn bác sĩ!”

Trên đây là tin nhắn của bạn Trần Thị Thu (39 tuổi) gửi về hòm thư của tôi – Bác sĩ Đỗ Thanh Hà mong muốn được giải đáp thắc mắc về mãn kinh sớm. Những ngày qua, không chỉ Thu, tôi nhận được không ít giãi bày từ chị em, bệnh nhân của mình về nỗi lo mãn kinh “ghé thăm” sớm – Giai đoạn biến đổi tâm sinh lý phụ nữ đang có dấu hiệu trẻ hoá tại Việt Nam. Hôm nay, tôi sẽ làm rõ các thông tin quan trọng về mãn kinh sớm để giúp chị em có cái nhìn khách quan và sự chuẩn bị tốt nhất cho dấu mốc này.

Hiểu về mãn kinh sớm

Trong suốt nhiều năm khám và chữa bệnh, đồng hành cùng chị em, tôi đã gặp nhiều trường hợp bị mãn kinh sớm, chật vật với nhiều triệu chứng khó chịu, phải áp dụng các phương pháp điều trị. Bên cạnh đó, cũng có những người chỉ gặp dấu hiệu nhẹ, thoáng qua, không ảnh hưởng đến sinh hoạt và cuộc sống hàng ngày.

Về cơ bản, mãn kinh là một phần của tiến trình lão hoá tự nhiên, không phải là bệnh mà chỉ là sự chuyển tiếp thời kỳ bình thường xảy ra ở tất cả phụ nữ lớn tuổi. Tuổi mãn kinh ở phụ nữ thông thường nằm trong khoảng 50 – 55. Mãn kinh sớm (suy buồng trứng sớm) là tình trạng chị em bị mãn kinh trước độ tuổi nêu trên, từ 35 đến dưới 40.

Điều này xảy ra sau khi chứng năng buồng trứng của phụ nữ thoái hoá, ngưng hoạt động hoàn toàn, không còn rụng trứng và sản xuất các loại nội tiết tố. Cách nhận biết dễ nhất là chu kỳ kinh nguyệt rối loạn, có thể ngưng một vài tháng sau đó có lại. Cho đến khi mất kinh trên 12 tháng thì chị em bắt đầu bước vào giai đoạn mãn kinh, đồng thời không còn khả năng mang thai.

Mãn kinh sớm hay suy buồng trứng sớm có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp tôi từng gặp không xác định được nguyên nhân rõ ràng.

Theo kết quả tìm hiểu mới nhất của tôi về tỷ lệ mãn kinh sớm, có khoảng 3% phụ nữ xuất hiện mãn kinh trước tuổi 40. Tình trạng này chiếm 10% các trường hợp bị vô kinh và 1% trong các nguyên nhân gây vô sinh.

Những đối tượng điển hình có khả năng bị mãn kinh sớm cao gồm có: Stress, căng thẳng dài ngày; hút thuốc lá nhiều, lạm dụng đồ uống chứa cồn, rối loạn hệ miễn dịch; từng phẫu thuật cắt bỏ tử cung, buồng trứng; điều trị ung thư (hoá trị, xạ trị), suy buồng trứng sớm, nhiễm trùng đường sinh sản,…

Dấu hiệu nhận biết mãn kinh sớm

Thời kỳ mãn kinh sớm có thể bắt đầu ngay sau khi chị em gặp tình trạng rối loạn kinh nguyệt trong thời gian dài trước khi mất kinh hoàn toàn, các dấu hiệu điển hình như sau:

• Số ngày trong một chu kỳ dài hơn hoặc ngắn hơn bình thường
• Lượng kinh nguyệt có thể ít hoặc nhiều bất thường
• Rong kinh
• Xuất huyết bất thường, có đốm máu

Nếu gặp các dấu hiệu dưới đây khi chưa bước qua độ tuổi 40, rất có thể chị em đã và đang bước vào thời kỳ mãn kinh sớm:

• Khô âm đạo: Suy giảm nội tiết tố sớm khiến âm đạo trở nên khô hạn hơn, mất cân bằng pH và khiến chị em khó chịu.
• Ngứa ngáy, nóng rát vùng kín: Khi quan hệ thường có cảm rát nóng rát, ngứa ngáy vùng kín, ma sát mạnh có thể dẫn đến đau rát, chảy máu.
• Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm: Dấu hiệu điển hình ở các giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Estrogen suy giảm gây ảnh hưởng đến vùng não bộ, gây bốc hỏa. Chị em đột nhiên có cảm giác nóng bừng ở khắp cổ, mặt, hay ngực. Các dấu hiệu kèm theo như đỏ bừng mặt, đổ mồ hôi và cảm giác lạnh run sau 2-4 phút.
• Suy giảm ham muốn: Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ mãn kinh. Suy giảm nội tiết dẫn đến các vấn đề bất thường ở âm đạo 
• Rối loạn giấc ngủ: Các cơn bốc hỏa thường xảy ra vào ban đêm sẽ gây ra tình trạng rối loạn giấc ngủ, dẫn tới mất ngủ, ngủ không sâu giấc. Căng thẳng tâm lý cũng là một phần lý do khiến chị em khó ngủ hơn.
• Rối loạn cảm xúc: Chị em sẽ gặp các thay đổi về tâm trạng như nhạy cảm hơn, thường xuyên lo lắng, mệt mỏi, u sầu, chán nản, hồi hộp,…
• Mất kiểm soát bàng quang: Són tiểu, tiểu gắt, khó cầm được nước tiểu khi đi vệ sinh
• Loãng xương sớm: Nồng độ estrogen suy giảm có thể dẫn đến loãng xương, xương yếu, dễ gãy. Tiến trình này diễn ra tương đối thầm lặng và không gây ra khó chịu nào cho đến khi chị em gặp phải sự cố như gãy xương (khó lành và gây ra một số biến chứng nặng nề).
• Bệnh tim mạch: Khi đã mãn kinh, chị em sẽ bị tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Ở người mãn kinh sớm, nguyên nhân chính là do giảm nồng độ tiết tố estrogen.

Nguyên nhân gây mãn kinh sớm

Chị em cần biết, các nguyên nhân gây mãn kinh sớm đều gián tiếp hoặc trực tiếp tác động đến buồng trứng – Bộ phận rất quan trọng ở phụ nữ đóng vai trò sản xuất 2 hormon quan trọng estrogen và progesterone, điều hoà nội tiết quyết định đến chu kỳ kinh nguyệt, khả năng sinh sản cũng như nhan sắc, sức khỏe phụ nữ. Chức năng buồng trứng suy giảm dẫn đến nội tiết suy giảm, gây ra các dấu hiệu kể trên ở giai đoạn mãn kinh sớm.

ĐỌC THÊM: Chuyên gia lý giải nguyên nhân gây mãn kinh sớm và cách khắc phục hiệu quả

Những nguyên nhân điển hình bao gồm:

• Di truyền: Thông thường, nếu không xác định được nguyên nhân rõ ràng gây mãn kinh sớm thì có thể do di truyền. Nếu trong gia đình, mẹ của bạn có độ tuổi mãn kinh sớm thì bạn sẽ có khả năng gặp tình trạng tương tự.
• Khiếm khuyết trên nhiễm sắc thể: Phụ nữ mắc hội chứng Turner không có nhiễm sắc thể X thứ 2 hay không có nhiễm sắc thể X dẫn đến buồng trứng hoạt động không bình thường và mãn kinh sớm.
• Mắc bệnh tự miễn: Các bệnh tự miễn như tuyến giáp hoặc viêm khớp dạng thấp được coi là một ví dụ. Chúng gây ảnh hưởng đến chức năng của buồng trứng và dẫn đến mãn kinh sớm.
• Điều trị ung thư (từng xạ trị hoặc hóa trị): Xạ trị hoặc hóa trị có thể gây tổn thương buồng trứng, dẫn đến mất kinh nguyệt hoặc mất khả năng sinh sản.
• Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng: Buồng trứng là cơ quan quan trọng góp phần sản xuất hormone và điều hoà nội tiết, quyết định đến khả năng sinh sản và chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới. Vì vậy, nếu cắt bỏ buồng trứng sẽ đẩy nhanh quá trình mãn kinh ở phụ nữ.

Mãn kinh sớm ảnh hưởng gì? Có nguy hiểm không?

Câu hỏi thường gặp nhất tôi nhận được từ chị em cũng như bệnh nhân của mình về mãn kinh sớm đó là tình trạng này ảnh hưởng thế nào đến phụ nữ? Mãn kinh sớm có nguy hiểm không?

Trước hết, mãn kinh sớm không phải một căn bệnh, về bản chất mãn kinh sớm không khác gì giai đoạn mãn kinh theo tiến trình lão hoá tự nhiên, chỉ là đến sớm hơn. Hầu hết các triệu chứng của mãn kinh sớm đều có thể được kiểm soát và khắc phục tốt nếu chị em dung nạp đủ kiến thức về vấn đề này, cũng như duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ để nắm bắt sức khỏe, nguy cơ mắc bệnh nếu có và cách điều trị kịp thời bởi những rối loạn do mãn kinh sớm gây ra.

Từ kinh nghiệm của mình, tôi chỉ ra những ảnh hưởng rõ ràng nhất của giai đoạn mãn kinh sớm đến chị em như sau:

• Ảnh hưởng khả năng sinh sản: Việc buồng trứng ngưng hoạt động và sản xuất nội tiết sẽ khiến chị em mất kinh và không còn khả năng sinh sản.
• Nguy cơ mắc một số bệnh lý: Mãn kinh sớm làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương, tình trạng loãng xương, viêm khớp, bệnh tim mạch (xơ vữa động mạch, hẹp lòng mạch máu,…)
• Ảnh hưởng tới nhan sắc, ngoại hình: Rối loạn nội tiết có thể gây ra tình trạng tăng cân, da thiếu đàn hồi, chảy xệ, tóc khô xơ và dễ gãy rụng hơn, vú teo,…
• Ảnh hưởng tới tâm sinh lý: Suy giảm nội tiết sẽ dẫn tới các dấu hiệu được nhắc tới ở phần trên, gây suy giảm ham muốn và thay đổi tâm trạng ở phụ nữ.

Nếu các triệu chứng ở giai đoạn mãn kinh sớm gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, chị em nên có phương án đi khám sớm để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn kịp thời.

>>CLICK NGAY TRÒ CHUYỆN TRỰC TIẾP VỚI CHUYÊN GIA VỀ TÌNH TRẠNG MÃN KINH

Mãn kinh sớm phải làm sao? Khắc phục mãn kinh sớm thế nào? 

Hiện nay, có rất nhiều biện pháp khắc nhau để cải thiện tình trạng thiếu hụt nội tiết tố nữ dẫn đến mãn kinh sớm. Dưới đây là những sự lựa chọn phổ biến nhất:

Sử dụng thuốc điều trị

• Liệu pháp hormone thay thế: Đây là phương pháp rất phổ biến được nhiều chị em ưa chuộng. Liệu pháp hormone có thể được áp dụng ở nhiều dạng như thuốc viên uống, miếng dán estrogen, thuốc xịt, kem bôi hoặc gel. Tác dụng chính nhằm bổ sung estrogen và progestin giúp thay thế một số hormon sinh sản mà cơ thể mà cơ thể không thể tự sản xuất được nữa. Điểm cộng là hiệu quả nhanh, bù đắp nội tiết thiếu hụt kịp thời và giảm thiểu các triệu chứng khó chịu của thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh sớm, mãn kinh. Tuy nhiên, phương pháp này tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe. Vì vậy, chị em cần thực hiện theo chỉ định và dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.

• HT/ET: Đây được coi là giải pháp kiểm soát hiệu quả các triệu chứng như bốc hoả và khô âm đạo. Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây ra những rủi ro nhất định (đau tim, đột quỵ hay ung thư vú). Chị em chỉ nên bắt đầu với liều hormon thấp nhất trong thời gian ngắn và tuân theo chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc tránh thai đường uống: Có khả năng giảm nhẹ một số triệu chứng mãn kinh.
• Thuốc chống trầm cảm: Loại thuốc này đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc kiểm soát các triệu chứng bốc hỏa ở 60% phụ nữ.
• Dùng gel âm đạo, chất bôi trơn: Nhằm cải thiện tình trạng khô hạn âm đạo.

Cải thiện lối sống, chế độ dinh dưỡng tại nhà

Chị em có thể cải thiện các triệu chứng mãn kinh tại nhà bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt khoa học hơn và cân bằng chế độ dinh dưỡng nhằm hạn chế ảnh hưởng của mãn kinh sớm:

• Tập thể dục thường xuyên
• Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia
• Ngủ đủ giấc 8 tiếng mỗi ngày
• Duy trì chỉ số cơ thể BMI ở mức bình thường
• Bổ sung thêm canxi, vitamin D cân bằng nội tiết và làm giảm nguy cơ loãng xương
• Tăng cường các loại thực phẩm giàu vitamin E, omega3, thực phẩm giàu chất xơ, chất chống oxy hoá
• Bổ sung canxi (1.200 miligam mỗi ngày), vitamin (600 IU/ngày) thông qua thực phẩm hoặc các chất bổ sung.
• Uống nhiều nước để cải thiện tình trạng bốc hoả và củng cố thêm độ đàn hồi cho da.

Áp dụng phương pháp Y học cổ truyền

Là người có hơn 40 năm nghiên cứu và ứng dụng Y học cổ truyền trong điều trị Sản Phụ khoa cho phụ nữ, hơn ai hết, tôi hiểu rõ những giá trị mà phương pháp này mang lại cho sức khỏe phái đẹp.

Với kinh nghiệm điều trị rối loạn nội tiết và các chứng bệnh chị em gặp phải do tiền mãn kinh, mãn kinh sớm, mãn kinh gây ra, tôi sẽ chỉ ra những ưu điểm hàng đầu của phương pháp này cũng như lý do vì sao chị em nên lựa chọn.

Chẩn trị theo quy trình tiêu chuẩn hoá

Bám sát quy trình điều trị chuẩn Y học cổ truyền, tôi sẽ sử dụng tứ chẩn ngoại quan “Vọng – Văn – Vấn – Thiết” để xác định các thể bệnh. Để kết quả chẩn đoán đạt tính chính xác cao, cần phải có chẩn đoán từ Tây y như mẫu xét nghiệm máu, nước tiểu nhằm kiểm tra nồng độ nội tiết trong cơ thể, chẩn đoán hình ảnh để xác định có khối u hay không.

Những điểm cần có trong bài thuốc đặc trị rối loạn nội tiết được tôi sử dụng:

Cơ chế tác động kép – Trị bệnh từ gốc

Bài thuốc chủ trị được tôi sử dụng là thuốc dạng thang uống kết hợp với thuốc ngâm rửa nhằm khắc phục toàn diện triệu chứng và mang đến hiệu quả lâu dài, ngăn nguy cơ tái phát.

KHÁM PHÁ: Những điểm đặc biệt chỉ có trong bài thuốc hồi xuân trị rối loạn mãn kinh của BS Đỗ Thanh Hà 

Bài thuốc theo cơ chế tác động kép, vừa loại bỏ gốc tự do gây rối loạn nội tiết từ bên trong, qua đó cải thiện triệu chứng mãn kinh, vừa khắc phục khô hạn, viêm nhiễm phụ khoa bên ngoài.

Bài thuốc uống đặc biệt được gia giảm thành phần dược liệu quan trọng, giúp chị em bồi bổ khí huyết, cân bằng âm dương, cải thiện sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch cơ thể.

Ngừa tái phát nhờ kích hoạt cơ chế tự chữa lành của cơ thể

Loại bỏ nguy cơ gặp tác dụng phụ không mong muốn, bài thuốc mà tôi sử dụng được nghiên cứu xây dựng chức năng thúc đẩy cơ chế tự chữa lành của cơ thể.

Với thành phần 100% thảo dược tự nhiên, tôi kết hợp các vị có tính Thanh – Thấp – Nhiệt – Hạ – Tiêu, cùng với các vị tính kháng sinh thực vật cao theo tỷ lệ chuẩn tính – lượng, tác động vào cơ thể hỗ trợ cân bằng âm dương, giúp cơ thể sản sinh nội tiết tự nhiên, kích thích cơ chế tự chữa lành, nâng cao sức đề kháng cơ thể, mang lại hiệu quả bền vững, lâu dài.

Sử dụng thảo dược chuẩn sạch, chuẩn an toàn

Để bài thuốc đảm bảo tính an toàn, phù hợp với sức khỏe người bệnh, tôi luôn đặt tiêu chí chất lượng dược liệu lên đầu. Qua đó, các thành phần dược liệu được tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. 100% thảo dược được nuôi trồng và thu hái tại các vườn chuyên canh đạt chuẩn GACP – WHO trên khắp cả nước.

Thành phần thuốc trước khi đưa vào bảo quản phải đảm bảo sơ chế sạch và loại bỏ hết độc tính tự nhiên, giữ nguyên vẹn thành phần hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Bài thuốc phù hợp và an toàn với nhiều độ tuổi, sử dụng tốt cho đối tượng cho đối tượng có cơ địa mẫn cảm.

Phác đồ cá nhân hoá, hiệu quả qua từng giai đoạn

Theo nguyên tắc biện chứng luận trị trong Đông y, bài thuốc rối loạn nội tiết được tôi áp dụng theo phác đồ cá nhân hoá. Tùy theo đặc điểm cơ địa, mức độ triệu chứng, thể bệnh, độ tuổi, tôi sẽ linh hoạt gia giảm liều lượng và điều chỉnh thời gian sao cho phù hợp với từng người bệnh.

TÌM HIỂU NGAY: Thực hư hiệu quả bài thuốc hồi xuân giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh của BS Đỗ Thanh Hà?

Một liệu trình sẽ kéo dài trung bình 2-4 tháng tuỳ theo mức độ cải thiện của người bệnh.Với các trường hợp mãn kinh tổn thương can thận, suy giảm nội tiết nghiêm trọng cần thêm 1-2 tháng sử dụng thuốc để phục hồi. Hiệu quả điều trị sẽ tiến triển qua từng giai đoạn cụ thể.

>>Tham khảo video: Hành trình bệnh nhân đẩy lùi triệu chứng rối loạn nội tiết ám ảnh sau một liệu trình sử dụng thuốc Y học cổ truyền

Theo thống kê tới đầu năm nay, bài thuốc tôi ứng dụng điều trị rối loạn nội tiết đã giúp được hơn 9.286 chị em đẩy lùi các triệu chứng do rối loạn nội tiết gây ra ở giai đoạn sau sinh, tiền mãn kinh, mãn kinh. Các trường hợp sau liệu trình 6 tháng đến 1 năm không có ghi nhận tái phát trở lại. Đây được coi là dấu hiệu tích cực để tôi tiếp tục có động lực nghiên cứu và phát triển, hoàn thiện giải pháp để mang đến bí quyết cải thiện, ổn định sức khỏe toàn diện cho phái nữ.

>>Chị em có thể xem thêm phân tích và nhận định của tôi về phương pháp điều trị Y học cổ truyền trong chương trình Sống khoẻ mỗi ngày (phát sóng trên VTV2) tại đây:

Phòng ngừa mãn kinh sớm

Mãn kinh là hiện tượng tự nhiên không thể tránh khỏi, tuy nhiên, chị em có thể áp dụng các biện pháp nhằm hạn chế triệu chứng và làm chậm quá trình mãn kinh “ghé thăm” sớm:

• Duy trì tập thể dục thường xuyên: Đây là thói quen được khuyến khích nhằm trì hoãn quá trình mãn kinh. Tập thể dục thể thao thường xuyên có tác dụng điều chỉnh hormon và duy trì lượng mỡ bên trong cơ thể.
• Hạn chế tối đa đồ uống chứa cafein hay cồn: Uống nhiều đồ uống chứa cồn, cafein có khả năng cao gây mãn kinh sớm hơn thông thường. Thay vì sử dụng quá nhiều, bạn chỉ nên duy trì tiêu thụ một cốc cà phê mỗi ngày hoặc 2 cốc đồ uống chứa cồn/tuần.
• Không hút thuốc lá: Hút thuốc là là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng mãn kinh sớm. Các hoá chất bên trong thuốc lá như nicotine, xianua có thể làm tổn thương buồng trứng và không có khả năng tái tạo. Vì vậy, chị em đặc biệt lưu ý và tránh xa thói quen có hại này.
• Khám sức khỏe sản phụ khoa định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ vô cùng quan trọng. Duy trì thói quen này giúp chị em theo dõi kịp thời các chỉ số trong cơ thể. Bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra những phương án kịp thời nhằm kiểm soát và khắc phục dấu hiệu, bệnh lý do mãn kinh sớm.

Hy vọng qua những thông tin được tôi cung cấp trên đây, chị em sẽ hiểu rõ hơn về quá trình mãn kinh sớm cũng như các giải pháp khắc phục, phòng ngừa phù hợp, hiệu quả. Để được tư vấn thêm về các vấn đề gặp phải trong giai đoạn này và hướng điều trị an toàn với Y học cổ truyền, chị em vui lòng liên hệ trực tiếp với tôi theo thông tin dưới đây:

ĐỌC THÊM:

• Lý do nên lựa chọn bài thuốc chữa rối loạn mãn kinh sớm của BS Đỗ Thanh Hà
• Bí quyết hồi xuân ở tuổi mãn kinh chỉ với một liệu trình thảo dược Y học cổ truyền duy nhất